خواص
- بهبود عملکرد معده: عصاره گرفته شده از هل برای معده بسیار مفید است؛ اثر ملیّن دارد و از تهوع و نفخ جلوگیری می کند. همچنین مانع از اسیدی شدن معده و سوزش سرِدل می شود.
- تنظیم فشار خون: هل از طریق مکانیزم های کولینرژیک و اثر بر یون های کلسیم، از فشارخون می کاهد. به بیان محققان، این اثرِ هل را می توان به ترکیبات آنتی اکسیدان موجود در هل از جمله سینئول، ترپینیل استات، لیمونن، ترپینولن و میرسن نسبت داد.
- بهبود عملکرد قلب و عروق: سینئول از ترکیباتِ هل است که اثرات آن بر قلب و عروق بررسی شده است. در آزمایش های انجام شده، این ماده باعث کاهش میانگین فشار آئورتی شد که پژوهشگران این اثر را بیشتر با اتساع عروق مرتبط می دانند. به نظرِ محققان هل می تواند سبب تأخیر بروز سکته ی قلبی در بیمارانی شود که در خطر ابتلا به بیماری های ایسکمیک قلب (بیماری ناشی از کاهش خون رسانی به عضله ی قلب که اغلب در نتیجه ی انسداد عروق کرونر رخ می دهد) هستند.
- بهبود عملکرد کلیه: این اثرِ هل به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی آن است. بر اساس یافته های محققان ترکیبات هل باعث محافظت کلیه در برابر کراتینین موجود در ادرار میشود.
- تسریع کاهش وزن: براساس یافته های پژوهشی که در مجله ی غدد درون ریز و متابولیسم ایران چاپ شده است، مصرف مکمل هل باعث کاهش اندازه ی دور کمر و در نتیجه کاهش چاقی شکمی در افراد مبتلا به پیش ـ دیابت شد. گزارش ها نشان داده اند که فلاونوئیدها از طریق جلوگیری از فعالیت لیپاز پانکراسی، سبب کاهش جذب چربی ها می شوند. فلاونوئیدها می توانند به طور مستقیم بر جایگاه فعال آنزیم اثر بگذارند یا به طور غیرمستقیم با افزایش اندازه ی ذرات چربی، سبب کاهش دستیابی این مواد به آنزیم شوند. یکی از دلایل احتمالی تأثیر فلاونوئیدها بر چاقی می تواند اثر آنها بر افزایش مقدار آنزیم کارنیتین پالمیتوئیل ترانسفراز-۱ (که در تجزیه ی چربی ها نقش دارد) و کاهش بیان ژن آنزیم های دخیل در سنتز چربی ها باشد.
- بهبود عملکرد کبد: نتایج پژوهش ها نشان می دهد که دمنوش هل، از مسمومیت کبدی القا شده بر اثر پاراستامول جلوگیری کرد. فلاونوئیدهای موجود در این گیاه (از جمله کوئرستین) می توانند با افزایش ظرفیت آنزیم های آنتی اکسیدانی (گلوتاتیون، گلوتاتیون ردوکتاز، گلوتاتیون پراکسیداز و کاتالاز)، مانع تخلیه ی گلوتاتیون در سلول ها شوند. همچنین کوئرستین، لنفوسیت ها را از آسیب ناشی از مواد شیمیایی و سمی محافظت می کند و با جمع آوری رادیکال های آزاد مانع آسیب به ژنوم و ایجاد جهش در آن می شود.
- افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی: رکیبات گوناگونی در هل وجود دارد که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی هستند و می توانند مقدار گلوتاتیون که یک آنتی اکسیدان طبیعی است را در خون افزایش دهند. فلاونوئید های کوئرستین، کمپفرول و لوتئولین از آن جمله اند. در یک پژوهش، مصرف خوراکی هل باعث کاهشMDA (یکی از محصولات پراکسیداسیون لیپیدها) و افزایش گلوتاتیون (نوعی آنتی اکسیدان) در سرم موش های صحرایی شد.
- ضد سرطان: یافته های حاصل از بررسی اثرِ هل بر بیماری مولتیپل میلوما (سرطان استخوان) نشان داد، هل می تواند از حیات و تکثیر سلول های سرطانی MM جلوگیری کند. تنظیم چرخه ی سلولی نقش مهمی در تکثیر سلول، تمایز و مرگ آن ایفا می کند و اختلال در تنظیم این چرخه، سبب ایجاد تومورهای خطرناکی می شود.
- حفظ سلامت دهان و دندان: بر اساس تجربیات گزارش شده، مصرف تنتور هل، تنفس بدبو را بهبود می دهد. سینوئل که از ترکیبات عمده ی هل است، خاصیت آنتی باکتریایی و ضدعفونی کنندگی دارد و از آن در درمان و پیشگیری از تنفس بدبو و بیماری های لثه استفاده می شود. این ماده قادر به از بین بردن باکتری های بیماری زای دهانی است که می توانند منجر به ایجاد بوی بد در دهان و عفونت های دهانی شوند.
دوز مناسب هل برای استفاده ی دارویی به عوامل گوناگونی مثل سن فرد، سطح سلامتی او و غیره بستگی دارد. هم اکنون، اطلاعات علمی کافی برای تعیین دوز مناسب هل در دسترس نیست. به یاد داشته باشید مثل هر ماده ی دیگری، مصرف بیش از اندازه ی گیاهان دارویی هم می تواند مضر باشد. حتماً پیش از مصرف این گیاه با دوز دارویی، با پزشک خود مشورت کنید.
ا تا ۲ ساعت پیش یا پس از غذا.
- در مورد ایمن بودن مصرف دارویی این گیاه در دوران بارداری و شیردهی اطلاعات کافی در دسترس نیست. بهتر است بانوان در این دوران صرفاً در حد خوارکی و آشپزی از هل استفاده کنند.
- افراد مبتلا به سنگ کیسه ی صفرا، هل را فقط در حد غذایی و نه دارویی مصرف کنند، چون می تواند باعث شدت یافتنِ درد، در این افراد شود.
- تداخل های دارویی احتمالی:
تاکنون برای هل تداخل دارویی، گزارش نشده است.
