
خواص برگ سنا
کلیات گیاه شناسی
برگ سنا (coronilla varia) گیاهی از تیره بقولات، علفی و پایا با ریشه ای عمیق و ساقه های بالارونده و پرشاخه و برگ های تک شاخه ای متناوب هستند.
سنا را از برگهای خشک شده انواع کاسیاها بالاخص کاسیا اکوتیفولیا «سنای اسکندریه» و کاسیا انگوستیفولیا «سنای هندی» یاتی نولی، از تیره نخود، بدست می آورند. این گیاه در طبیعت به صورت بوته و درختچه های کوچک یک متری وجود دارد. بومی آفریقا و هندوستان بوده و به صورت وحشی و کشت شده یافت میشود. برگهای آن روی ساقه ها قرار گرفته و بیضی شکل و نوک تیز می باشند. رنگ و اندازه آن ها در گونه های مختلف فرق می کند؛ مثلا رنگ کاسیا اکوتیفولیا، سبز زیتونی است و رنگ انگوستیفولیا مایل به زرد است. بوی آن مشخص و طعم آن ابتدا کمی شیرین و سپس تلخ و زننده می گردد.
خواص درمانی
- سنا یکی از گیاهان دارویی است که دارای طبیعت گرم و خشک، ضد سودا و بلغم است.
- از خواص گیاه دارویی سنا می توان به قلیایی کننده خون، مسهل قوی، محرک تصفیه کننده خون، سم زدا، ضد التهاب، تسکین دهنده درد، آنتی بیوتیک قاعده آور و ضد انگل اشاره کرد.
- از خواص مغزی و عصبی گیاه دارویی سنا، می توان به ریزش دهنده اخلاط و نزله های مغزی، پاکسازی سموم مغذی، رفع اوراق مغذی، ضد التهاب و محرک اشاره کرد.
- از خواص گوارشی سنا می توان به ملین، پاکسازی کننده دستگاه گوارش، رفع ورم روده که در اثر یبوست ایجاد شده باشد، رفع سوء هاضمه، رفع دل درد و محرک شدید دستگاه گوارشی اشاره کرد. سنا مسهل اخلاط سوخته صفرا و بلغم در بدن است. البته مصرف طولانی مدت سنا می تواند منجر به ملانکولی و اختلالات عملکرد روده بزرگ شود و از مضرات سنا می توان به دل پیچه، تولید صفرا، خونریزی از رحم و بواسیر اشاره کرد.
- برای جلوگیری از ابتلا به سرگیجه، سنا را باید با داروهای آرام بخش نظیر بابونه (Chamomilla recutita)، رازیانه (vulgare Foeniculum) یا زنجفیل (Zingiber officinalis) استفاده کنید. سنا در دوز مناسب، تقریبا بی خطر بوده و هیچگونه نگرانی درباره مصرف آن وجود ندارد. سنا نه تنها برای مصرف در دوران بارداری و شیردهی ضرری ندارد، بلکه برای درمان یبوست دوران بارداری نیز می تواند مفید باشد.
ترکیبات شیمیایی
ترکیبات ماده مؤثر آن جزء دسته آنتراکینون گلیکوزیدها بوده و عبارتند از: سنوزید(ظ و A ،۲ / ۵ درصد) و مقدار کمی سنوزید D , C می باشد. این ترکیبات در اثر آبکافت، تبدیل به رئین و الوا مودین می گردند. علاوه بر ترکیبات فوق دارای مقداری رزین امتیک، مقدار کم روغن فرار، موسین و مشتقات فلاونها مثل کامفورید، کامفورول و ایزورامنتین می باشد.